Ochrona lasu jako jedna z podstawowych dziedzin działalności gospodarczej w leśnictwie, ma na celu zabezpieczenie lasu przed szkodami wyrządzanymi przez czynniki abiotyczne, biotyczne i antropogeniczne.

Lasy Nadleśnictwa Świerczyna ze względu na swoją różnorodność biologiczną (udział wielu gatunków i złożoną budowę) wykazują wysoką ogólną odporność na choroby. Aby jednak ustrzec się przed potencjalnymi zagrożeniami w ochronie lasu obowiązuje zasada profilaktycznego działania. Jest to całokształt działań, których celem jest zapobieganie procesom chorobowym oraz zwiększenie zdolności obronnej drzew w stosunku do czynników chorobotwórczych. Między innymi aby poznać dynamikę populacji szkodliwych owadów przeprowadzamy szereg kontroli. Wywieszamy pułapki feromonowe, obserwujemy loty motyli, zakładamy opaski lepowe na drzewa czy przeprowadzamy jesienne poszukiwania szkodników zimujących w ściole leśnej.

Ochrona lasu przed grzybami patogenicznymi

Największe zagrożenie dla drzewostanów stanowi huba korzeni i opieńka. W naszym nadleśnictwie prowadzi się profilaktyczną ochronę przed hubą korzeni smarując pniaki zarodnikami żylicy olbrzymiej, grzyba o działaniu antagonistycznym w stosunku do huby. Pozostałe działanie to odpowiednie kształtowanie drzewostanu, oraz stosowanie różnorodnych biologicznych metod wzmacniania odporności.

Ochrona lasu przed owadami

W naszym Nadleśnictwie dochodziło w latach 70 i 80 do silnych gradacji motyla z gatunku brudnica mniszka, obecnie prowadzi się monitoring liczebności tego owada przy pomocy m.in. pułapek feromonowych.

Co kilka lat dochodzi do masowego pojawiania się chrabąszcza majowego, zwalczanego z zaangażowaniem miejscowej ludności przez zbiór owadów dorosłych z drzew.

Rok rocznie przeprowadza się działania mające na celu określenie potencjalnej liczebności owadów mogącej zagrozić trwałości lasów i zachwiać łańcuchami troficznymi w lasach.

Ochrona lasu przed zwierzyną

Kolejnym problemem są szkody wyrządzane przez zwierzęta łowne, głównie przez jelenie, sarny, dziki. W celu zmniejszenia ilości szkód stosujemy wiele metod ochrony młodych drzew szczególnie narażonych na szkody ze strony tej grupy zwierząt.

Najmłodsze drzewa chronimy smarując repelentami – środkami, które dla zwierzyny mają nieprzyjemny smak i konsystencję, stosujemy osłonki chroniące pęd główny przed spałowaniem, tworzymy barierę ochroną złożoną z palików przed osmykiwaniem.

Często z obawy przed  zniszczeniem realatywnie dużej powierzchni drzewostanu grodzimy najmłodsze pokolenie lasu – uprawy leśne, przed zwierzyną.

Ochrona pożytecznej fauny

Metoda biologiczna w Nadleśnictwie Świerczyna stosowana jest głównie poprzez zapewnienie optymalnych warunków bytowania pożytecznej fauny. Co roku leśnicy z naszego Nadleśnictwa wywieszają budki lęgowe dla ptaków, schrony dla nietoperzy, a także dokarmiają ptaki w trudnych warunkach zimowych.

Ochrona lasu przed człowiekiem

Ważnym problemem w naszych lasach jest ich zaśmiecanie i wywóz śmieci do lasu. W ramach rozwiązywania tego problemu w nadleśnictwie każdego roku zatrudnia się pracowników sezonowych, których zadaniem jest usuwanie śmieci. Organizujemy także akcje sprzątania lasu w których udział biorą uczniowie miejscowych szkół.